رنک الکسا

تپه نوشيجان از جمله آثار خشتي منحصر به فرد بر جا مانده از تمدن هاي پيش از هخامنشي در ايران است. بقايايي كه به دوره ي عصر آهن 3 و سپس تمدن مادها برمي گردد. بنابراين تپه نوشيجان حدود 2800 سال قدمت دارد. نوشيجان در لغت احتمالاً به معني جايگاه نوش يا جايگاه انوش بوده است و نوش يا انوش ظاهراً نام خانمي است كه بر اين منطقه حكمراني مي كرده است. تپه ي نوشيجان در سال 1343 خورشيدي مورد شناسايي قرار گرفت. در سال هاي 1346 تا 1356 طي 6 فصل باستان شناسي توسط موسسه ي ايران شناسي بريتانيا به سرپرستي ديويد استروناخ عمليات كاووش و مرمت در تپه انجام پذيرفت. دستاورد فعاليت هاي اين هيئت، شناسايي سه دوره ي معماري باستاني متعلق به دوران مادها، هخامنشيان و اشكانيان است كه مهمترين و باستاني ترين لايه مربوط به سكونت اقوام ماد در اين تپه از نيمه ي دوم قرن هشتم قبل از ميلاد مسيح تا نيمه ي اول قرن ششم قبل از ميلاد است. آثار دو دوره ي ديگر در لايه هاي سطحي تر قرار داشته كه پس از انجام مطالعات علمي برداشته شده است.مجموعه ي نوشيجان 80 متر طول، 30 متر عرض و مرتفع ترين بخش آن 37 متر ارتفاع دارد.  آثار مكشوفه ي معماري مربوط به دوره ي ماد در تپه ي نوشيجان بر اساس مستندات ديويد استروناخ عبارتند از:

1-       بناي قديمي جبهه ي غربي موسوم به اولين آتشكده

2-       تالار ستون دار موسوم به آپادانا

3-       معبد مركزي يا دومين آتشگاه

4-       اتاق ها و انبارها

5-       تونل

6-       حصار و دژ